การเลือกนมผงสำหรับเด็กแต่ละคนไม่เหมือนกัน

เด็กที่คลอดก่อนกำหนด จะมีนมพิเศษสำหรับเด็กที่คลอดก่อนกำหนดที่ได้พลังงานมากกว่า มีสารอาหารบางชนิดมากกว่า เด็กที่มีภาวะกรดไหลย้อนหรือกระเพาะหูรูดไม่ดี ก็จะมีนมสูตรพิเศษ

การเลือกนมผงให้ลูกมีเกณฑ์ในการเลือกอย่างไร สารต่างๆ ที่ผสมในนมผงมีความสำคัญมากน้อยแค่ไหน
จริงๆ แล้ว นมแม่มีประโยชน์มากที่สุดสำหรับการเลี้ยงลูกค่ะ แต่ในบางกรณีก็มีความจำเป็นที่แม่ต้องใช้นมผงเข้ามาช่วย อาจเป็นเพราะคุณแม่เจ็บป่วย ไม่สบาย หรือต้องแยกกันอยู่จึงให้นมลูกไม่ได้ ก็ต้องให้กินนมผงแทน ซึ่งนมผงทุกวันนี้มีความพยายามดัดแปลงให้มีส่วนประกอบเหมือนนมแม่ เช่น นมวัว เป็นนมที่มีโปรตีนมาก เขาก็ใช้วิธีลดโปรตีนลงให้เหมือนนมแม่ เพราะในเด็กเล็กเขาไม่ต้องการโปรตีนมาก เพราะถ้าได้มากเกินไป ไตจะทำงานมากขึ้น หรือต้องปรับปรุงคาร์โบไฮเดรตในส่วนประกอบบางอย่างให้คล้ายนมแม่ ย่อยง่าย ไม่จับตัวเป็นก้อน หรือพยายามเติมสารอื่นๆ ที่มีประโยชน์ต่อเด็กลงไป เพราะในนมแม่จะมีสารอาหารมากกว่า 200 ชนิด

การเลือกนมผงให้ลูก เราต้องดูที่อายุของลูกและระยะของลูกเป็นหลัก ซึ่งนมผสมที่เป็นนมวัว จะมีตั้งแต่สูตร 1 เป็นนมสำหรับเด็กแรกเกิดถึง 1 ปี เรียกว่า Infant Formula ต่อมา สูตร 2 เป็นนมผงผสมสูตรต่อเนื่อง เรียก Follow on Formula ให้เด็กตั้งแต่อายุ 6 เดือนถึง 3 ปี และสูตรที่ 3 เป็นนมผสมครบส่วนเรียกว่า Powdered Whole Milk

นอกจากนี้ก็ต้องดูว่า ลูกเรามีภาวะเฉพาะที่ต้องเลือกนมเฉพาะเป็นพิเศษหรือไม่ เช่น เด็กบางคนต้องใช้นมผสมชนิดพิเศษเพราะเป็นโรคทางเมตาโบลิซึ่มย่อยโปรตีนบางอย่างไม่ได้ ทำให้ต้องใช้นมสูตรเฉพาะ หรือกลุ่มเด็กที่แพ้นมวัว ก็ต้องอาจใช้เป็นนมสูตรพิเศษ ที่เอาโปรตีนของนมวัวไปย่อยให้เล็กลง เพราะปกติเด็กที่แพ้นมวัว มักจะแพ้ที่โมเลกุลใหญ่ๆ ของนมวัว ถ้าเราเอาโมเลกุลใหญ่ตรงนี้มาย่อยให้เล็กลงก็จะไม่แพ้ ส่วนนมถั่วเหลือง ถ้าเด็กที่แพ้นมวัวจริงๆ เราจะไม่ใช้นมถั่วเหลือง เพราะถ้าเด็กแพ้นมวัว จะมีโอกาสแพ้นมถั่วเหลืองประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์”

ทำไมเด็กบางคนต้องให้นมสูตรพิเศษ มีความจำเป็นมากน้อยแค่ไหน สามารถหาซื้อได้อย่างไร

นอกจากที่กล่าวมา ยังมีนมสำหรับเด็กที่มีภาวะอื่นๆ เช่น เด็กที่คลอดก่อนกำหนด จะมีนมพิเศษสำหรับเด็กที่คลอดก่อนกำหนดที่ได้พลังงานมากกว่า มีสารอาหารบางชนิดมากกว่า เด็กที่มีภาวะกรดไหลย้อนหรือกระเพาะหูรูดไม่ดี ก็จะมีนมสูตรพิเศษโดยเฉพาะไป โดยเป็นนมวัวใส่แป้งหรือส่วนผสมบางอย่างให้เหนียวขึ้น ให้เด็กขย้อนน้อยลง เด็กที่มีอาการท้องเสียหรือมีการย่อยผิดปกติ ก็จะมีนมวัวเฉพาะเช่นกัน โดยเป็นนมที่ไม่มีแลคโตส ส่วนเด็กที่มีประวัติครอบครัวชัดเจนว่าเป็นภูมิแพ้ ก็จะมีนมวัวเฉพาะที่จะเอาโปรตีนใหญ่ๆ มาย่อยให้เล็กลง แต่ยังไม่เล็กถึงที่สุด เป็นสูตรสำหรับเด็กที่มีภาวะเสี่ยงต่อการแพ้

ส่วนนมไก่ จริงๆ ไม่ใช่นมค่ะ แต่เป็นการนำเนื้อไก่มาปั่น แล้วใส่อาหาร ใส่ผักต่างๆ ที่จำเป็นต่อเด็ก ปั่นออกมาเป็นน้ำ จนเป็นนมไก่ ซึ่งมีคุณค่าอาหารพอให้เด็กได้ จะใช้สำหรับเด็กที่มีปัญหาการย่อยและการดูดซึมผิดปกติ

การให้นมมื้อกลางวันมีความสำคัญอย่างไรต่อเด็ก ต้องปลุกเด็กตื่นตอนดึกเพื่อให้นมหรือไม่

ปกติสองสามเดือนแรก ทารกก็ยังกินนมไม่เป็นเวลา เด็กยังตื่นบ่อยในช่วงดึก การจะเลิกให้นมช่วงกลางคืนเมื่อไหร่นั้น ส่วนมากเด็กจะค่อยๆเรียนรู้เองถึงความแตกต่างระหว่างกลางวันกับกลางคืน ในช่วงกลางคืนคุณแม่ก็อาจใช้ไฟสลัว พยายามให้ห้องเงียบๆ ให้เด็กเรียนรู้ความแตกต่าง พอเด็กอายุสี่เดือนขึ้นไป บางทีเด็กก็ไม่ตื่นกินนมช่วงกลางคืน ก็ไม่ต้องปลุก แต่พ่อแม่บางท่านอาจเห็นเด็กนอนยาวถึงห้าหกชั่วโมง ทำให้กลางคืนมื้อนมหายไปมื้อนึง ก็อาจกลัวว่าลูกจะกินนมไม่พอ ก็อาจให้กินเพิ่มกลางวันอีกมื้อก็ได้

ทำไมคุณแม่บางคนต้องซื้อขวดนมหลายใบ จำเป็นแค่ไหน ต้องดูจากอะไรเป็นพิเศษหรือไม่

อันดับแรก ต้องเลือกจุกนมและขวดนมที่เหมาะสมกับลูกก่อน คือเด็กแต่ละคนชอบไม่เหมือนกันค่ะ เด็กบางคนกินนมจากเต้าแม่มาก่อน ก็อาจไม่ชอบกินนมจากขวด เพราะชินกับการดูดนมแม่ที่นิ่มๆ ทำให้บางครั้งคุณแม่อาจต้องลองเปลี่ยนแบบ หรือเด็กบางคนกินไม่เก่ง แรงดูดน้อย คุณแม่ก็ต้องหาจุกนมที่นิ่มหน่อยหรือชนิดที่มีรูเป็นกากบาท ซึ่งจะดูดง่ายกว่า หรือเด็กบางคนกินนมแล้วท้องอืด นอกจากต้องช่วยจับเรอให้ดีขึ้น นานขึ้น ก็อาจใช้ขวดนมที่ออกแบบพิเศษ ทำให้เวลาดูดแล้วไม่ดูดลมเข้าไป เป็นต้น ดังนั้นการเลือกขวดนม จุกนม ก็แล้วแต่คุณแม่และคุณลูกค่ะ จากนั้นจำนวนขวดนมที่ต้องใช้ ขึ้นกับว่าคุณแม่มีเวลาทำความสะอาดนึ่งขวดนมได้บ่อยเพียงใด บางทีอาจต้องใช้หลายขวด